نظریه مشورتی شماره ۷/۱۴۰۲/۴۵۵
مورخ ۱۴۰۲/۱۱/۰۳
استعلام:
در صورتی که وکیل در دو پرونده در دو استان مختلف با مسافت طولانی، وکالت داشته باشد و وقت رسیدگی آن دو در یک روز باشد؛ به گونه‌ای که امکان حضور در هر دو جلسه را نداشته باشد، مطابق مقررات باید به ملاک‌های تقدم توجه کند؛ چنانچه پس از انتخاب دادگاه مقدم و شرکت حضوری در آن جلسه، بتواند به صورت مجازی در جلسه دادگاه دوم شرکت کند و درخواست مکتوب (برگزاری جلسه دادرسی از طریق سامانه‌های ارتباط الکترونیکی) را ارائه کند، آیا بر اساس مواد ۲۰۴ و ۱۷۵ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، دادگاه مکلف است با برگزاری جلسه به صورت حضوری و همزمان به نحو مجازی در مورد «وکیل در سفر» موافقت کند؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً، از مقررات دادرسی الکترونیکی؛ از جمله ماده ۶۵۹ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ و مواد ۴ تا ۹ آیین‌نامه نحوه استفاده از سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی مصوب ۱۳۹۵/۰۵/۲۴ و دستورالعمل نحوه تحقیق و رسیدگی با استفاده از سامانه‌های ارتباط الکترونیک مصوب ۱۳۹۹/۱۲/۲۸، چنین مستفاد است که در فرض فراهم بودن زیرساخت و امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مرتبط، انجام برخی امور مانند طرح شکایت و دعوا و ارجاع پرونده و ابلاغ به نحو الکترونیکی الزامی است؛ اما برگزاری جلسه رسیدگی و دادرسی به نحو مجازی و از طریق سامانه‌های ارتباط الکترونیکی الزامی نیست و مرجع رسیدگی‌کننده مکلف به اجابت درخواست وکیل در تشکیل جلسه رسیدگی به نحو مجازی نمی‌باشد.
ثانیاً، در فرض فراهم بودن امکانات و زیرساخت‌های لازم برای برگزاری جلسه رسیدگی از طریق سامانه‌های ارتباط الکترونیکی و موافقت دادگاه با این امر، منعی در تشکیل جلسه با حضور برخی اصحاب دعوا یا وکیل آنها به نحو حضوری و حضور برخی دیگر به نحو مجازی و از طریق سامانه‌های یادشده نمی‌باشد و تشکیل جلسه رسیدگی از طریق این سامانه‌ها، الزاماً به این معنی نیست که اصحاب دعوا همگی به نحو مجازی در جلسه شرکت کنند.
